Vẻ đẹp quyền lực từ những nếp vải: Khám phá trang phục truyền thống La Mã cổ đại

Khi nhắc đến Roma – thủ đô của Đế quốc hùng mạnh một thời, người ta thường hình dung ngay đến những đấu trường cổ đại, những đền đài sừng sững mang dáng dấp vĩnh cửu, hay những nhà thờ nguy nga đậm dấu ấn Thiên Chúa giáo. Nhưng có một sắc màu khác cũng làm nên linh hồn của vùng đất này – đó chính là trang phục truyền thống của người La Mã cổ đại, nơi hội tụ những tinh túy thẩm mỹ, quyền lực lẫn triết lý sống của một nền văn minh từng đứng trên đỉnh thế giới.

Khám phá trang phục truyền thống La Mã cổ đại (Nguồn: Gems of Jade)

Xem thêm: CUỘC HÒ HẸN VỚI CÁI ĐẸP BẤT DIỆT CỦA ROMA

Từ những nếp gấp của toga đến tinh thần của cả một đế chế

Trang phục của người Roma không chỉ đơn thuần là lớp vải để che thân, mà là lời tuyên bố thầm lặng nhưng mạnh mẽ về thân phận, vị thế xã hội và phẩm hạnh của người mặc. Trong số đó, toga – chiếc áo choàng bằng vải dài được quấn quanh cơ thể theo một cách rất đặc trưng là biểu tượng tiêu biểu nhất.

Toga (Nguồn: oldthing)

Toga không phải trang phục dành cho mọi tầng lớp trong xã hội. Nó là biểu tượng của công dân tự do La Mã, đặc biệt là những người đàn ông có địa vị. Mỗi màu sắc, mỗi cách quấn đều hàm chứa một thông điệp khác nhau: toga trắng dành cho những chính khách trẻ tuổi theo đuổi danh vọng (toga candida); toga có viền màu tím (toga praetexta) dành cho thượng nghị sĩ và quan chức cấp cao; trong khi toga đen (toga pulla) chỉ mặc trong tang lễ. Chỉ cần bước trên đường Roma, người ta có thể đoán được thân phận và chức nghiệp của ai đó chỉ qua cách họ vận toga – một loại “ngôn ngữ không lời” đầy uy quyền mà cũng rất đẹp mắt.

Phụ nữ Roma và những đường nét dịu dàng của stola

Stola (Nguồn: Roma Wonder)

Nếu như đàn ông có toga thì phụ nữ La Mã, đặc biệt là những người đã kết hôn, lại đỏm dáng trong chiếc stola – một kiểu váy dài rũ xuống gót chân, thường được thắt ngang eo bằng dây đai và mặc cùng áo lót tunica. Stola không chỉ là biểu hiện của sự đoan trang mà còn là đại diện cho vai trò làm vợ, làm mẹ – những chức danh được xã hội La Mã cổ đại hết mực coi trọng của người phụ nữ. Cùng với stola, khăn choàng palla được phụ nữ La Mã khoác trên đầu cũng là biểu tượng của sự khiêm nhường và lễ độ, một vẻ đẹp nữ tính rất đặc trưng của thời đại ấy.

Khi trang phục trở thành tuyên ngôn của quyền lực 

Trang phục trong xã hội La Mã cổ đại không chỉ đơn thuần là thứ để mặc, mà còn là một thứ ngôn ngữ không lời, thể hiện vị thế, thân phận và thậm chí là cả sức mạnh vô hình trong trật tự xã hội chặt chẽ và phân tầng rõ rệt. Ở đó, từ người nô lệ thấp kém nhất đến hoàng đế quyền uy tối thượng, ai cũng “khoác lên mình” một thứ đồng phục ngầm định mà chỉ cần nhìn qua cũng có thể biết họ là ai, thuộc tầng lớp nào, giữ vai trò gì trong bộ máy rộng lớn của Đế chế.

Với những người lính La Mã, trang phục là thứ vừa bảo vệ bản thân, vừa thị uy trước kẻ thù và vừa thể hiện sự tự hào với đất nước. Họ mặc áo giáp lorica segmentata với vạt kim loại chồng lớp lên nhau tạo thành một lớp vỏ cứng cáp quanh cơ thể, đầu đội mũ giáp hình mái vòm với lông cắm dựng cao phía trên. Hình ảnh ấy, qua năm tháng, đã trở thành biểu tượng điển hình mỗi khi người ta nhắc về chiến binh La Mã.

Trang phục người lính La Mã (Nguồn: JMVH)

Trái ngược hoàn toàn với vẻ hào nhoáng và hùng tráng ấy là trang phục của những người nô lệ – những con người sống dưới đáy xã hội. Họ chỉ được mặc những chiếc áo tunic ngắn đơn sơ, không có màu sắc nổi bật, cũng không có hoa văn trang trí, thậm chí chất liệu còn là vải thô ráp tái chế từ các loại vải cũ. Trang phục thể hiện rằng người mặc nó không có quyền lực, không có tự do và không được phép bước quá ranh giới đã được định sẵn của mình.

Với các tầng lớp trung lưu như thương nhân, viên chức hay quý tộc, trang phục thường phong phú hơn về chất liệu và màu sắc, nhưng tất cả vẫn phải tuân theo những quy định nghiêm ngặt về phép tắc và sự phù hợp.  

Lộng lẫy và mang nhiều tính biểu tượng nhất là trang phục của đế vương La Mã. Trong thế giới quan La Mã, hoàng đế không chỉ đơn thuần là người lãnh đạo quốc gia, mà còn được xem như hiện thân của thần thánh, là tiếng nói hữu hình của các vị thần giữa chốn nhân gian. Mỗi lần xuất hiện trước công chúng, hoàng đế không chỉ “mặc” một bộ y phục, mà là đang khoác lên mình vầng hào quang của quyền lực và sự linh thiêng.

Trang phục của đế vương La Mã (Nguồn: History Hogs)

Tấm áo choàng paludamentum màu đỏ tía phủ dài qua vai của hoàng đế là biểu tượng quyền lực tối thượng. Màu đỏ tía ấy là gam màu vô cùng hiếm có lúc bấy giờ, đắt đỏ đến mức chỉ những người đứng trên đỉnh cao của quyền lực mới có thể sở hữu. Vạt áo hoàng đế tung bay trong gió không chỉ là chuyển động của vải vóc, mà còn là lời tuyên ngôn hào hùng rằng: người đàn ông này không chỉ trị vì một triều đại, mà còn bước đi hiên ngang với thần thánh bên mình.

Chất liệu, màu sắc và vẻ đẹp vượt thời gian

Điều thú vị là dù không có kỹ thuật dệt vải công nghiệp hiện đại, người La Mã cổ đại lại sở hữu một gu thẩm mỹ rất tinh tế và khả năng xử lý chất liệu tuyệt vời. Họ dùng len, sợi lanh, sau này có thêm lụa nhập từ phương Đông để dệt và nhuộm vải bằng phẩm tự nhiên, tạo nên những trang phục với chất liệu, màu sắc rất đẹp và thanh nhã. Chính vì thế, dù đã trôi qua hàng ngàn năm, thời trang La Mã vẫn là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thiết kế đương đại, từ những sàn catwalk haute couture đến các bộ phim điện ảnh đình đám.

Thời trang La Mã vẫn là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thiết kế đương đại (Nguồn: Irenebrination)

Ngày nay, bạn có thể bắt gặp những bộ trang phục La Mã cổ đại được phuc dựng lại trong các buổi diễn tại Colosseum, các bảo tàng lịch sử hay lễ hội truyền thống. Dù chỉ là phục dựng nhưng những bộ toga bay nhẹ theo gió, những chiếc stola duyên dáng hay bộ giáp sáng loáng của binh sĩ La Mã vẫn khiến người ta phải trầm trồ, bởi đó không chỉ là phục trang mà còn là ký ức sống động của một nền văn minh đã từng vang bóng một thời.

Dù nay đã thuộc về quá khứ xa xôi, nhưng trang phục truyền thống của La Mã vẫn luôn thì thầm với chúng ta về một thời đại mà con người sống cùng những lý tưởng cao đẹp khi phẩm giá được gìn giữ như một báu vật, và trật tự xã hội được nhìn nhận không chỉ bằng luật lệ mà còn bằng niềm tin vào sự hài hòa giữa con người với vũ trụ. Ẩn sau từng lớp vải, từng đường kim mũi chỉ là cả một thế giới quan sống động nơi cái đẹp không tách rời khỏi đạo đức, nơi thẩm mỹ đi đôi với ý nghĩa của cuộc sống. Mỗi bộ y phục không chỉ đơn thuần là một lựa chọn về phong cách, mà còn là một sự khẳng định rằng con người – dù là chiến binh, triết gia hay hoàng đế, đều gắn bó sâu sắc với lý tưởng về cái đẹp có trật tự, có chiều sâu. Và có lẽ chính bởi những giá trị như vậy, dù bao thế kỷ đã trôi qua, Roma vẫn hiện diện như một lời mời gọi con người quay về với những điều cốt lõi: cái đẹp, sự tôn nghiêm và khát vọng được sống một đời có ý nghĩa.

Nếu bạn đang lên kế hoạch cho hành trình đến Roma trong Năm Thánh để được trải nghiệm những nét văn hóa đặc sắc tại đây, hãy liên hệ với chúng tôi – công ty Hành Hương Carnival VN để được hỗ trợ, tư vấn chi tiết hơn nhé!

 

Thông tin liên hệ

Địa chỉ: 241 Điện Biên Phủ, Phường 6, Quận 3, TP.HCM

Facebook: Carnival Tours

Hotline: 028 3931 9393

Email: info@carnivalvn.com