Mỗi Năm Thánh là một sự kiện trọng đại của Giáo hội Công giáo, một thời điểm đầy ân sủng khi Thiên Chúa mở rộng cánh cửa lòng thương xót của Ngài cho toàn thể nhân loại. Một trong những nghi thức thiêng liêng quan trọng nhất của Năm Thánh chính là “Nghi thức Mở Cửa Thánh”, đánh dấu sự khởi đầu của Năm Thánh – thời gian mà các tín hữu được mời gọi hoán cải tâm hồn, lãnh nhận ơn tha thứ và đón nhận lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa.
Cửa Thánh tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô (Nguồn: Hội đồng Giám mục VN)
LỊCH SỬ VÀ NGUỒN GỐC CỦA CỬA THÁNH
Cửa Thánh (Porta Santa) không chỉ là một cánh cửa vật lý, mà còn là một biểu tượng thiêng liêng.
Chúa Giêsu đã từng tuyên bố: “Ta là cửa. Ai qua Ta mà vào thì sẽ được cứu rỗi” (Ga 10,9). Vì vậy, việc bước qua Cửa Thánh không chỉ đơn thuần là một hành động thể lý, mà còn là một hành trình tâm linh, thể hiện lòng khao khát rời bỏ tội lỗi để tiến vào đời sống mới trong ân sủng của Thiên Chúa.
Truyền thống mở Cửa Thánh bắt nguồn từ Năm Thánh đầu tiên vào năm 1300, khi Giáo hoàng Boniface VIII chính thức thiết lập nghi thức này tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran. Ban đầu, Năm Thánh được tổ chức theo chu kỳ 100 năm, nhưng sau đó giảm xuống 50 năm, 33 năm (tượng trưng cho số năm Chúa Giêsu sống trên trần gian) và cuối cùng là 25 năm như hiện nay.
Vào năm 1500, Giáo hoàng Alexander VI đã chính thức mở Cửa Thánh tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô, đồng thời mở rộng truyền thống này ra bốn Vương Cung Thánh Đường chính tại Rôma:
- Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô (Basilica di San Pietro in Vaticano) – trung tâm của Giáo hội Hoàn Vũ, nơi Đức Giáo Hoàng chủ sự các nghi thức quan trọng nhất.
- Vương Cung Thánh Đường Thánh Gioan Lateran (Basilica di San Giovanni in Laterano) – nhà thờ chính tòa của Đức Giáo Hoàng, được coi là “Mẹ của mọi nhà thờ”.
- Vương Cung Thánh Đường Thánh Phaolô Ngoại Thành (Basilica di San Paolo fuori le Mura) – nơi an nghỉ của Thánh Phaolô, vị Tông đồ dân ngoại.
- Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Cả (Basilica di Santa Maria Maggiore) – nhà thờ cổ kính nhất thế giới dâng kính Đức Mẹ Maria.
Từ đó, Cửa Thánh tại bốn đại Vương Cung Thánh Đường này chỉ được mở vào mỗi Năm Thánh, đánh dấu thời điểm đặc biệt trong đời sống Giáo hội. Nghi lễ đặc biệt này cũng đồng thời thể hiện dấu chỉ của lòng thương xót Thiên Chúa, mời gọi các tín hữu bước vào một hành trình mới trong đức tin.
Đức Thánh Cha mở Cửa Thánh (Nguồn: Hội đồng Giám mục VN)
Trong những lần đầu tiên cử hành nghi thức Mở Cửa Thánh trong lịch sử các Năm Thánh, Cửa Thánh thực chất chỉ là một bức tường được xây kín. Khi Vương Cung Thánh Đườngi điểm khai mạc Năm Thánh, bức tường này được đục mở, tượng trưng cho việc mở ra con đường dẫn đến lòng thương xót và ơn cứu độ của Thiên Chúa. Sau khi Năm Thánh kết thúc, bức tường lại được xây bít lại, chờ đợi đến Năm Thánh kế tiếp để một lần nữa được mở ra, đánh dấu một thời gian ân sủng mới của Giáo hội. Sau này, Cửa Thánh bằng bê tông dần dần được thay thế bằng Cửa Thánh với hai cánh đóng mở.
NGHI THỨC MỞ CỬA THÁNH DIỄN RA NHƯ THẾ NÀO?
Nghi thức mở Cửa Thánh là sự kiện trọng đại do Đức Giáo Hoàng hoặc một vị Giám mục chủ sự, thu hút hàng trăm ngàn tín hữu tham dự.
Quá trình chuẩn bị
Trước khi mở, Cửa Thánh thường được xây kín bằng tường gạch, tượng trưng cho sự ngăn cách giữa con người và ơn cứu độ. Việc phá bỏ bức tường cũng nhấn mạnh một điều rằng, chỉ có Chúa Kitô mới là Đấng mở ra con đường dẫn đến sự sống đời đời, giải thoát nhân loại khỏi tội lỗi và dẫn lối vào Nước Trời.
Nghi thức chính thức
Mở đầu nghi lễ, Đức Giáo Hoàng hoặc vị Giám mục tiến đến Cửa Thánh, khoác phẩm phục trang nghiêm, thể hiện quyền uy của Giáo hội và sự linh thánh của nghi thức. Trong tay cầm một cây búa nhỏ, Ngài gõ ba lần lên Cửa Thánh và đọc lời cầu nguyện long trọng, tái hiện hình ảnh Chúa Giêsu gõ cửa tâm hồn nhân loại:
“Này đây, Ta đứng trước cửa và gõ. Ai nghe tiếng Ta và mở cửa thì Ta sẽ vào, dùng bữa với người ấy và người ấy sẽ dùng bữa với Ta” (Kh 3,20).
Sau ba lần gõ, bức tường gạch được phá dỡ, Cửa Thánh chính thức mở ra, ánh sáng từ bên trong Vương Cung Thánh Đường tràn ra như dấu chỉ của ơn cứu độ Chúa Kitô ban tặng cho nhân loại. Đức Giáo Hoàng sẽ là người đầu tiên bước qua Cửa Thánh, sau đó là các Hồng y, Giám mục, Linh mục và toàn thể tín hữu.
Đức Thánh Cha tiến vào đền qua Cửa Thánh (Nguồn: Hội đồng Giám mục VN)
Khi bước qua Cửa Thánh, các tín hữu không chỉ thể hiện lòng sám hối mà còn tuyên xưng đức tin vào Thiên Chúa, cam kết sống theo Tin Mừng. Khoảnh khắc này không chỉ mang ý nghĩa đánh dấu sự khởi đầu của Năm Thánh mà còn là một lời mời gọi toàn thể Giáo hội bước vào thời kỳ ân sủng, hoán cải và đổi mới tâm linh. Việc bước qua Cửa Thánh cũng là một lời cam kết nội tâm rằng tín hữu đã sẵn sàng từ bỏ tội lỗi, đổi mới đời sống và tiến vào con đường hướng thiện.
Để các tín hữu trên toàn thế giới có thể tham gia vào Năm Thánh, Giáo hội cũng cho phép mở Cửa Thánh tại các nhà thờ chính tòa trên toàn cầu, đặc biệt tại những địa điểm hành hương quan trọng như Fatima, Lộ Đức, Santiago de Compostela, Guadalupe… Điều này thể hiện rằng lòng thương xót của Thiên Chúa không giới hạn trong một địa điểm cụ thể mà mở ra cho tất cả mọi người, không phân biệt quốc gia, ngôn ngữ hay hoàn cảnh sống.
Nghi thức mở Cửa Thánh không chỉ là một truyền thống lâu đời của Giáo hội Công giáo, mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về sự tha thứ, lòng thương xót và hy vọng. Nếu bạn đã sẵn sàng để hành hương đến Roma và ghé thăm các Vương Cung Thánh Đường – nơi cử hành nghi lễ linh thiêng này, hãy liên hệ ngay với chúng tôi – công ty Hành Hương Carnival VN để được tư vấn và hỗ trợ một cách nhanh nhất!
Thông tin liên hệ
Địa chỉ: 24 Nguyễn Văn Mai, Phường 08, Quận 3, TP.HCM
Facebook: Carnival Tours
Hotline: 028 3931 9393
Email: info@carnivalvn.com
